Για το 2017 το ICOM έχει επιλέξει το θέμα «Μουσεία και αμφιλεγόμενες ιστορίες: τα μουσεία μιλούν για εκείνα που δεν λέγονται», θέλοντας να υπογραμμίσει το γεγονός ότι τα μουσεία αποτελούν φορείς ειρήνης και κοινωνικής συνοχής και παράλληλα να αναδείξει πώς η παρουσίαση αμφιλεγόμενων ή αμφισβητούμενων ζητημάτων μπορεί να καταστεί ένα πρώτο βήμα για την κοινωνική συμφιλίωση και την αρμονική συμβίωση των ανθρώπων.
Τα μουσεία μπορούν να συμβάλλουν στην κατανόηση δύσκολων, αντιφατικών ή σύνθετων πτυχών της ανθρώπινης ιστορίας και ως χώροι διαμεσολάβησης και διαλόγου, έχουν τη δυνατότητα να παίξουν ουσιαστικό ρόλο στην ειρηνική αντιμετώπιση τραυματικών ιστοριών, προσφέροντας πολλαπλές ερμηνευτικές οπτικές.
Σε αυτό το πλαίσιο εορτασμού, το Π.Μ.Σ. «Μουσειακές Σπουδές» θα πραγματοποιήσει ένα δίπτυχο εκδηλώσεων στον χώρο του Μουσείου Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών στην Πλάκα, Θόλου 5, την διεύθυνση του οποίου ευχαριστεί θερμά για την φιλοξενία και την συνεργασία. Αναλυτικά οι εκδηλώσεις που θα πραγματοποιηθούν:
Δευτέρα, 15 Μαΐου 2017 (18:30-20:30)
Διάλεξη του καθηγητή του Πανεπιστημίου της Σαραγόσας (Ισπανία), Jesus Pedro Lorente Lorente (προσκεκλημένου του ΕΚΠΑ στο πλαίσιο ανταλλαγών Erasmus),με θέμα Museums and contested histories: a time for Critical Museology (Μουσεία και αμφιλεγόμενες ιστορίες: μια περίοδος Κριτικής Μουσειολογίας).
Πολλά μουσεία αναδεικνύουν πια αμφιλεγόμενες ιστορίες και συγκρουσιακές πτυχές του παρελθόντος, οι οποίες δεν εναρμονίζονται εύκολα με μια μονοδιάστατη, συχνά παραπλανητική και σκόπιμη θετική εικόνα ταυτότητας. Η αυτοεπιβεβαίωση δίνει την θέση της στην αυτοκριτική, την αμφισβήτηση και την α-βεβαιότητα. Τι συνεπάγεται αυτή η νέα κίνηση προς ένα πιο ανοιχτό πνεύμα στην αντιμετώπιση του παρελθόντος;
Κυριακή, 21 Μαΐου 2017 (10:00-14:00)
Προβολή του πολυβραβευμένου ντοκιμαντέρ του Δημήτρη Κουτσιαμπασάκου για τη Φυλακή Τρικάλων με τίτλο «Σιωπηλός Μάρτυρας»
Επτά άνθρωποι θυμούνται… Ένας τόπος μνήμης λύνει τη σιωπή του…
Το 2006 η Φυλακή Τρικάλων κλείνει ύστερα από 110 χρόνια λειτουργίας και προκηρύσσεται η επανάχρηση του κτηρίου ως μουσείου. Επτά πρόσωπα που συνδέθηκαν καθοριστικά με τη φυλακή, επιστρέφουν σ’ αυτή για να ανασυνθέσουν το παρελθόν της, φωτίζοντας με τις προσωπικές τους αφηγήσεις διαφορετικές όψεις της ιστορίας της νεώτερης Ελλάδας. Η μουσειακή επανάχρηση του κτηρίου της φυλακής θα αναδείξει το πλούσιο παλίμψηστο της μνήμης της φυλακής;
Η ταινία θέτει στο κέντρο του προβληματισμού της ένα καίριο ερώτημα: πώς διαχειριζόμαστε την ιστορική μνήμη;
Απόφοιτοι του Π.Μ.Σ. «Μουσειακές Σπουδές» διευρύνουν τον κύκλο αυτής της συζήτησης και αποπειρώνται με τις σύντομες εισηγήσεις τους να αναδείξουν την πολιτιστική διαχείριση της δύσκολης κληρονομιάς και των αμφιλεγόμενων ιστοριών μέσα από τα βιογραφικά πορτραίτα τραυματικών τόπων μνήμης. Θα ακολουθήσει ανοιχτή συζήτηση με το κοινό.
Παράλληλα, στο χώρο της εκδήλωσης θα παρουσιάζονται γραπτές μαρτυρίες των κρατούμενων γυναικών του Σωφρονιστικού Καταστήματος Ελαιώνα Θηβών για την εμπειρία του εγκλεισμού, όπως αυτές εκφράστηκαν στο πλαίσιο του Εργαστηρίου Χορού που οργάνωσε η Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο ΚΠΙΣΝ. Θα ακούγεται, επίσης, η μουσική σύνθεση από το μουσικό εργαστήρι που πραγματοποιήθηκε στο ίδιο πλαίσιο, στην Ανδρική Πτέρυγα του Σωφρονιστικού Καταστήματος Κορυδαλλού. Το σκεπτικό της παρουσίασης των γραπτών μαρτυριών έγκειται στην έμπρακτη αλλά και επίκαιρη, με την έννοια της συγχρονίας, συμβολή των χώρων πολιτιστικού ενδιαφέροντος όπως είναι τα μουσεία αλλά και η Λυρική, στην κατανόηση δύσκολων, αντιφατικών ή σύνθετων πτυχών της ανθρώπινης ιστορίας, όπως είναι οι "αμφίσημες" ιστορίες των φυλακισμένων, προσφέροντας πολλαπλές οπτικές και αναγνώσεις, σύμφωνα και με το πρόταγμα του φετινού εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων.
